Sjavoe’ot - Wekenfeest

Iedere feestdag die in de Torah wordt genoemd, heeft een vaste datum op de kalender, met uitzondering van Sjavoe’ot. Rosj Hasjana valt op 1 Tisjri, Jom Kipoer op 10 Tisjri en Pesach op 15 Nisan. Alleen Sjavoeot kent niet zo’n aanduiding in de Torah.

We weten wanneer het Sjavoeot is omdat we daaraan voorafgaand vanaf de tweede dag Pesach (waarvan de datum dus wel in de Torah bepaald is), 49 dagen c.q. zeven weken tellen. De vijftigste dag is het Sjavoe’ot. Het bijbelse Wekenfeest is een dankfeest voor de gersteoogst. Daaraan is het te danken dat op dit feest in de sjoel het boek Ruth wordt voorgelezen.(Sjemot(Ex)34:22; Bamidbar(Num)28:26; Devariem(Deut)16:19)

Net als het tellen van de vijftig dagen, kennen (kenden) we al het tellen van vijftig jaren. Na 49 jaar komt er een Joveel-jaar (Jubeljaar). In oude tijden werd iedere grondverkoop die in de afgelopen 49 jaar had plaatsgevonden automatisch teruggedraaid. Grondeigendom, de belangrijkste bron van bestaan, ging bij verkoop niet voor altijd verloren. In het vijftigste jaar werd de grondverkoop weer ongedaan gemaakt. Je kunt Sjavoe’ot na de 49 dagen van de Omertelling*) vergelijken met het Joveel-jaar na 49 jaren. Het tellen van dagen of jaren, de verwachting die uitgesproken wordt daarbij, creeërt en bepaalt het Joveel-jaar en ook Sjavoe’ot. Het Joveel-jaar vindt plaats doordàt er 49 voorafgaande jaren zijn geteld, Sjavoe’ot vindt plaats doordat er 49 dagen naar toe zijn geteld. De 50e dag of het 50e jaar zijn bijzonder omdat er naar toe is geleefd.(geteld) Het bijzondere van de 50e dag of het 50e jaar komt niet vanzelf, maar eist menselijk handelen, een verwachtingsvol leven.Dat geeft aan die 50e dag de unieke wijding van Chag Hasjavoe’ot, het Wekenfeest.

Sjavoe’ot is de dag van mattan Torah. Zeven weken na de uittocht uit Egypte kreeg het Joodse volk de Torah op de berg Sinai. De ontvangst van de Torah herbeleven we ieder jaar weer op dezelfde dag, op Sjavoe’ot. Maar niet automatisch. De datum waarop we de Torah krijgen staat niet vast op de kalender zoals Pesach, Jom Kipoer of onze verjaardag. Nee, we moeten er zelf wat voor doen. Ieder jaar weer. Om de Torah te krijgen, moeten wij de 49 dagen oftewel zeven weken zelf tellen. Net zoals het tellen van de Joveel-cyclus niet zo maar tellen is, maar uiteindelijk het Joveel-jaar oplevert. Zo bepaalt ons tellen ook of we er open genoeg voor zijn om te leven uit de Torah. Ieder jaar weer, iedere Omer-cyclus*) weer, 7 weken. Dan wordt de Torah in onze handen gelegd. Niet vanzelf, niet als automatisme. Daar moet je wel wat voor doen!

*). De Omertelling begint op de 2e avond van Pesach. 7 weken later is het Sjavoe’ot. Hier komt ook de Griekse naam (penta costa) voor de 50e dag vandaan: Pinksteren.(=50e) Op die 2e dag van Pesach werd door de priester een ‘schoof’(= omer) gerst op het altaar geofferd. Op diezelfde dag begon de telling van 49 dagen. Daar komt de naam omertelling vandaan.